سهم 5 درصد گردشگری از GDP| چیزی از مشوق های مالیاتی ندیدیم!
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی خطوط، یکی از شاخص های اقتصاد قوی داشتن GDP مثبت و روبه رشد می باشد( درآمد ناخالص داخلی کشور را GDP می‌گویند)و این شاخصه عموما در دولت های حاکم وضعیت خوبی نداشته است. علاوه برآن استفاده از تمام ظرفیت های موجود برای افزایش این شاخص همیشه مغفول مانده و نگاه دولتمردان بر نفت و کسب بودجه از فروش طلای سیاه معطوف شده است در حالیکه کشور ما ایران اسلامی ظرفیت بالایی همچون معادن و طبیعت چهارفصل دارد که می شود به راحتی با کسب درآمد از آنها اقتصاد نفتی را به حاشیه راند. در این خصوص خبرنگار خطوط با مژگان صد خسروی، مدرس اقتصاد گردشگری و مدیر تورهای جهانی در خصوص وضعیت اقتصاد گردشگری گفتگویی انجام داده که در ادامه می خوانید.
وضعیت اقتصاد گردشگری ایران در منطقه چگونه است؟
در واقع سازمان گردشگری جهانی (unwto ) شش کمیته منطقه ای مشخص کرده که عبارتند از : کمیته آفریقا، کمیته آمریکا اعم از شمالی و جنوبی، کمیته شرق آسیا و اقیانوس آرام، کمیته اروپا، کمیته خاور میانه و جنوب آسیا. به احتمال خیلی قوی اولین چیزی که به ذهنمان می رسد این است که ایران در کمیته منطقه خاورمیانه قرار می گیرد، اما در واقع اینگونه نیست ودر کمیسیون جنوب آسیا قرار دار. کشور های دیگری که در این کمیسیون هستند اعم از افغانستان، بنگلادش، بوتان، هند، مالدیو، نپال، پاکستان و سریلانکا.
در ادامه باید بگویم که اگر بخواهیم در کمیسیون منطقه ای حساب کنیم باید با آمار این چند کشور مقایسه شود به طور مثال چهار کشور هند، مالدیو، سریلانکا و نپال آمار ورودی گردشگری زیادی را دارند و در حال حاضر صحبت هایمان در رابطه با درآمد ارزی است که گردشگری می‌تواند برای یک کشور ایجاد کند و در کمیسیونی که قرار گرفته ایم چهار رقیب داریم که خیلی قوی تر از کشور ما هستند و ورودی بیشتری از ایران دارند.
همچنین اگر بخواهیم از لحاظ جغرافیایی و تاریخی که ایران را جزئی از خاورمیانه می دانند در نظر بگیریم ما باز کارمان سخت است به دلیل وجود کشورهایی همچون بحرین، مصر، عراق، عمان، اردن، کویت، لبنان، لیبی، قطر، عربستان سعودی، سوریه، امارات و یمن.
در این لیست دو اسم خیلی شاخص هست که خیلی خوب در زمینه گردشگری کار می کنند و آمار ورودی گردشگری بالایی دارند . امارات متحده عربی و عربستان سعودی به شدت بر روی گردشگری غیر مذهبی سرمایه گذاری کرده اند. بنابراین ما چه در کمیسیون (unwto ) چه به صورت کلیشه ای که ایران را همیشه در دسته خاورمیانه نگاه کرده ایم، در هر دو حوزه رقیب هایی داریم که خیلی از ما جلوتر و در حال کار کردن هستند.
حداقل پیشنهاد بنده این است که ما باید ببینیم آنها از چه الگو و نقشه ای استفاده کرده اند تا ما هم شبیه اش را بومی سازی کنیم و به کار ببریم .
سهم ۵ درصد گردشگری از جی دی پی| چیزی از مشوق های مالیاتی ندیدیم!
آیا توانسته ایم از ظرفیت غنی گردشگری در سبد اقتصاد غیر نفتی استفاده کنیم؟ اگر بله، چند درصد؟ و اگر خیر، چرا ؟
برای این که بدانیم چقدر گردشگری از GDP ایران را به خودش اختصاص داده لازم است به این نکته توجه کنیم که ما پیش از شیوع کرونا 6/6 درصد تولید ناخالص داخلی مان مربوط به صنعت گردشگری بود و اگر بخواهیم با کشور های دیگربه عنوان مثال ترکیه مقایسه کنیم یازده درصد سهم جی دی پی این کشور در سال 2019 از گردشگری بوده است. سهم خیلی کوچکی از اقتصادمان به درامد گردشگری مربوط است.البته این درحالی است که پتانسیل های بالقوه زیادی داریم و برای بالفعل سازی اش به یک برنامه طولانی مدت لازم است به طور مثال یک برنامه5 تا 10 ساله که در راستای همدیگر قرار بگیرند.
متاسفانه چیزی در حوزه گردشگری برنامه مستمر وجود نداشته و از تنوع قومی، فرهنگی و اقلیمی نهایت بهره برداری را نکرده ایم. چیزی که در سال های اخیر شاهد بوده ایم و اخیرا تغییر کرده آن بوده که تمام تمرکزمان بر روی گردشگری مذهبی با محوریت شهرهای مشهد و قم بوده که این امر اتفاقا خیلی خوب و به این منظور است که یک محصول یونیک برای شیعیانی که در واقع دوازده امامی هستند، داریم. یکی از محصولات یونیک ما مشهد آرامگاه امام هشتم و در قم حضرت معصومه(ص)است ولی این، کافی نیست. به خاطر این که باید بدانیم چند درصد از مسلمانان دنیا را شیعیان تشکیل می دهند و آیا همه شیعیان می توانند به ایران سفر کنند و درآمد گردشگری برای ما داشته باشند؟! ما در اقتصاد، اصلی به نام متنوع سازی سبد دارایی ها داریم که این اصل راباید چه در زندگی شخصی و چه در برنامه ریزی گردشگری به کار بگیریم .
در دنیا تغییر اصل است و ثبات یک موضوع مقطعی
همچنین در دنیا تغیر اصل است و ثبات یک موضوع مقطعی است. فرض کنید اتفاقی بیفتد و شما نتوانید درآمد از گردشگری مذهبی داشته باشید. اگر بنا به توسعه گردشگری است باید چندین نوع گردشگری جایگزین این موضوع شود تا اگر نتوانستید از گردشگری مذهبی درآمد داشته باشید بخش ها و حوزه های دیگری بتوانند به کمک بیایند.
در حال حاضر 5 درصد از جی دی پی مان را گردشگری به خودش اختصاص داده و علت آن هم این است که نخواسته ایم برروی متنوع سازی محصول مان کار کنیم. ما نیازمند این هستیم که ورود گردشگر را به ایران تسهیل کنیم. پروسه گرفتن ویزای ایران گاهی خیلی سخت است. با همین چیزها ما خودمان، خودمان را سانسور و برای خود مانع ایجاد می کنیم .اگر ورود را تسهیل کنیم و در راستای یک برنامه میان و بلند مدت حرکت کنیم همچنین محصول متنوع داشته باشیم می توان در سال های آینده بخش بزرگ تری از درامد جی دی پی کشور را به درآمد حاصل از گردشگری اختصاصداد .
قوانین اقتصادی برای گردشگری در کشور چگونه است ؟
من ابراز تاسف می کنیم. اسما در حوزه گردشگری شما از مشوق های مالی و معافیت های مالیاتی برخوردار هستید، اما من نه دیده ام و نه شنیده ام و اگر هم مشوق هایی وجود دارد درجمع های خیلی محدود رد و بدل می‌شود و شفافیت وجود ندارد . این موضوع باید برطرف شود. یکی از کارهایی که وزارت گردشگری باید روی آن تمرکز کند این است که با سازمان مالیاتی، وزارت اقتصاد، بانک ها و بانک مرکزی برای اختصاص تسهیلات و معافیت های مالیاتی همکاری کند و تفاهم نامه بنویسند و سپس بر روی آن فعالیت رسانه ای و تبلیغات انجام دهد تا سرمایه را به سمت این حوزه بیاورد چرا که ورودی گردشگری هر چه بیشتر باشد درآمد ارزی بیشتری برای کشور حاصل می شود.
به نظر شما تورم چه تاثیری بر اقتصاد گردشگری ما گذاشته است؟
ما می توانیم در سه حوزه این سوال را بررسی کنیم؛1) گردشگری داخلی 2) گردشگرانی که از کشور خروج داشته اند3)گردشگری ورودی ما
از این که مقصد ارزانی هستیم می توانیم استفاده کرده و درآمد بیشتری را کسب نماییم البته اگر مسئولان همکاری های لازم را انجام دهند.
در رابطه با بخش یک و دو می توان گفت تورم باعث شده پویایی گردشگری کم شود و طبقه متوسط شهری که می توانست با یک بودجه کمتربه مسافرت برود و از امکانات و هتل استفاده کند به واسطه تورم از قبیل بلیت، هتل و هزینه های خوراک، سفراز سبد خانواده کمرنگ و گاه حذف شده است.
در رابطه با گردشگری ورودی تورم ما قاعدتا باید باعث شود ورودی بیشتری داشته باشیم، چرا ؟ چون بر اساس شاخص های (wttc) سازمان جهانی سفر و گردشگری، ما برای چند دوره متوالی از نظر رقابت پذیری قیمت ها اولین مقصد دنیا بودیم، اما از نظر تعداد گردشگر ورودی حتی در منطقه اولین هم نیستیم واز تاثیری که تورم داشته تا محصولمان برای یک گردشگرخارجی ارزان باشد، استفاده نکرده ایم.
توافق نامه هایی با کشور چین و اندونزی انجام شده تا بتوانیم برای گردشگران این کشورها تسهیلاتی مد نظر داشته باشیم. مثلا کشور چین نیاز به ویزا ندارد. البته اگر این اتفاق برای کشورهایی که از نظر جمهوری اسلامی مقبولیت دارند نیز بیفتند طبیعتا کشورهای بیشتری ایران را انتخاب می کنند چون راحت می توانند به ایران سفر کنند. ما می توانیم از این که مقصد ارزانی هستیم، استفاده کرده و درآمد بیشتری را کسب نماییم البته اگر مسئولان همکاری های لازم را انجام دهند.